Blended learning jako szansa na odzyskanie utraconego czasu
Autor: Piotr Bachoński
Piotr Bachoński – absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu – filologia polska; ukończył podyplomowe studia z informatyki, zarządzania oświatą oraz Podyplomowe Studia Liderów Oświaty; nauczyciel, wicedyrektor szkoły, ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli; uzyskał trzy certyfikaty trenerskie; prowadzi szkolenia, warsztaty, webinaria z zakresu motywacji, oceniania, wizualizacji, myślenia krytycznego; autor i opiekun e-kursów dla nauczycieli, w tym dla nauczycieli języka polskiego; realizuje procesy kompleksowego wspomagania szkół; prelegent konferencji SEO, OSKKO, międzynarodowej Konferencji TOC; publikował w „Dyrektorze szkoły”.
W tej chwili żyjemy edukacją zdalną. Przyjdzie jednak taka chwila, kiedy wrócimy do szkół. Bardzo nam będzie brakowało czasu. Wiedza naszych uczniów będzie pełna luk, powierzchowna, a poziom podopiecznych bardzo zróżnicowany. Będziemy też na pewno z niechęcią patrzeć na komputery, a hasło TIK może budzić nieprzyjemne skojarzenia. Kiedy już jednak nieco odpoczniemy od klawiatur, warto będzie sobie przypomnieć doświadczenia wyniesione z długiego, jak się okazuje, okresu nauki zdalnej. Nie pozwólmy też, aby te wszystkie materiały, które już wypracowaliśmy i jeszcze wypracujemy, marnowały się i leżały zakurzone na dyskach naszych komputerów. Wydaje się, że jedyną szansą na odzyskanie „utraconego czasu” będzie wykorzystanie mechanizmów blended learning.
Czym charakteryzuje się edukacja „mieszana”? Blended learning to łączenie tradycyjnej nauki (prowadzący) z nauką z wykorzystaniem komputera. Stosunek tych dwóch elementów może być wykorzystywany przez nauczyciela w zależności od potrzeb. W modelu lekcji odwróconej wykorzystanie zadań przygotowanych z wykorzystaniem komputera oraz Internetu jest wręcz niezbędne. A z kolei wykorzystanie strategii wyprzedzającej, której jedną z form jest właśnie lekcja odwrócona, może pozwolić nam na odzyskanie czasu niezbędnego do doskonalenia przez uczniów umiejętności w czasie lekcji, pod okiem nauczyciela.
Model blended learning jest skuteczny, ponieważ pozwala na dużą elastyczność. W tej chwili w nauczaniu zdalnym kładziemy nacisk na synchroniczne uczenie się. Jest to zrozumiałe, chcemy zapewnić uczniom kontakt ze sobą nawzajem i z nauczycielem, podtrzymać relacje. Niesie jednak ze sobą wiele problemów („zerwało mi łącze”, jeden komputer – trzech uczniów). Model strategii wyprzedzającej stawia na asynchroniczne uczenie się wtedy, kiedy uczeń może, chce lub, w końcu, musi.
Pamiętajmy o możliwość zdalnych form aktywizacji uczniów. Powtórka wiadomości przeprowadzana w formie gry, quizu motywuje już samą formą właśnie. Może być to samodzielna praca uczniów w domu, ale też wspólna aktywność, praca online nauczyciela i uczniów w czasie lekcji. Kolejna cecha uczenia się „mieszanego” – organizacja czasu swobodna, a nie wymuszona, pozwala nam tak zaplanować lekcję (oczywiście przy wykorzystaniu odpowiednich aplikacji), aby interaktywny quiz połączyć z przekazywaniem wiedzy i udzielaniem uczniom informacji zwrotnej, wyrównywaniem braków.
Z utęsknieniem czekamy na powrót edukacyjnej normalności. Stawiam tezę, że „normalnie” nie powinno być już nigdy. Normalnie, czyli tak jak przed pandemią. Wykorzystanie doświadczeń z edukacji zdalnej może być wartością dodaną. Te szkoły, które pójdą tą drogą, będą miały przewagę. Pamiętajmy o tym, że nasi uczniowie nie dzielą rzeczywistości na realną i wirtualną. Dla nich to jedna spójna rzeczywistość. Czas więc, by przestrzeń szkolnej edukacji także stała się przestrzenią spójną, nawiązującą do rzeczywistości, w której funkcjonują nasi uczniowie, a nie skansenem. W skansenie czas zawsze płynie wolniej i nigdy nie da się go odzyskać.